بررسی عملکرد نرم‌افزاری خدمات HMS هواوی و تأثیر غیبت سرویس‌های گوگل

نمایش خبر

تاریخ : 1399/3/18        نویسنده: آرش افراسیابی
برچسب‌ها : سرویس‌های موبایلی هواوی Huawei Mobile Services ، سرویس‌های موبایل گوگل GMS (Google Mobile Services) ، هواوی Huawei
واحد خبر mobile.ir : هواوی سال 2019 را با معرفی اسمارت‌فون‌های جذاب سری P30‌ آغاز کرد و به گزارش IDC از بازار اسمارت‌فون در سه‌ماهه نخست 2019، نزدیک به 59.1 میلیون گوشی هوشمند را به بازار عرضه نمود؛ امری‌که با وجود رشد منفی دیگر نقش‌آفرینان این رده از سامسونگ و اپل تا شیائومی، به رشد خیره‌کننده 50.3 درصدی برای این شرکت منجر شد. هواوی اما اندکی بعد در ماه می با قرار گرفتن در لیست تحریم وزارت بازرگانی آمریکا شرایط بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد که دسترسی این شرکت به خدمات شرکت‌های آمریکایی و مهم‌ترین آن‌ها یعنی گوگل را محدود نمود؛ محدودیتی که هواوی با برپایی سرویس‌ها و خدمات بومی و فروشگاه نرم‌افزاری اختصاصی به مواجهه با آن برخواست.

در این شرایط سرویس‌های موبایلی هواوی (موسوم به HMS) در مقابل خدمات موبایلی گوگل (GMS) و فروشگاه AppGallery در برابر Google Play قرار گرفتند و تلاش گسترده‌ای برای نزدیک کردن تجربه کاربری آن‌ها به نمونه‌های گوگلی به جریان افتاد. از عملیاتی شدن AppGallery‌ و جدی‌تر شدن لزوم سرمایه‌گذاری گسترده روی این فروشگاه نرم‌افزاری مدت زمان زیادی نمی‌گذرد و از این رو مقایسه رخ به رخ این دو فروشگاه از لحاظ تعداد و تنوع اپلیکیشن‌ها در این فاصله کوتاه چندان منطقی به نظر نمی‌رسد؛ در این شرایط و در وهله نخست، اولویت اصلی هواوی طبیعتا، به تأمین نیازهای نرم‌افزاری اصلی بازار باز می‌گردد و غنی‌سازی تدریجی محتوای این استور همراه با ترغیب توسعه‌دهندگان از یک سو و ارائه پیشنهادهای جذاب برای کاربران از سوی دیگر در گام‌های بعدی جای می‌گیرند.

بر همین روال در این مطلب به‌جای مقایسه رو در روی سرویس‌های هواوی با همتایان گوگلی آن‌ها بهتر دیدیم که در یک سناریوی واقعی، به بررسی شرایط پیش روی کاربران در حین نصب برنامه‌های مختلف و استفاده از یک گوشی فاقد GMS هواوی بپردازیم؛ امری‌که احتمالا به بسیاری از سوالات کاربران مردد در این زمینه پاسخ خواهد داد. در گام نخست به سراغ محیط AppGallery و شرایط استفاده از آن می‌رویم و سپس با تقسیم‌بندی نیازهای نرم‌افزاری کاربران به شش دسته مشخص، کیفیت کارکرد اپلیکیشن‌های مهم و برتر هر رده را بررسی خواهیم کرد.

- AppGallery: آشنایی با فضا - داستان Get، Install و Add

اولین پله در استفاده از AppGalley مثل همتای گوگلی آن ثبت‌نام و وارد کردن اطلاعات حساب کاربری هواوی موسوم به Huawei IDست؛ ساخت این ID به‌سادگی از طریق خود این اپلیکیشن امکان‌پذیر است و حداقل در نمونه مورد بررسی ما با پیچیدگی کمتری از این طریق روبرو شدیم. مرحله بعد به انتخاب کشور محل اقامت تعلق دارد که البته ظاهرا هنوز ایران در آن حضور ندارد اما می‌توان با انتخاب گزینه‌های دیگر حاضر در لیست، به مرحله بعدی راه پیدا نمود.

در این قسمت لیستی از چند اپلیکیشن توصیه‌شده از بازی و شبکه‌های اجتماعی گرفته تا برخی موارد کاربردی و متداول پیش روی کاربران قرار می‌گیرند که طبیعتا امکان نصب خودکار هریک از آن‌ها وجود دارد. با گذر از این مرحله بالاخره وارد فضای اصلی AppGallery می‌شویم.

در رابط کاربری AppGalley با المان‌های آشنایی روبرو می‌شویم که جدا از موارد ویژه به‌نمایش درآمده در صفحه اصلی شامل دسته‌بندی‌ها، برنامه‌های برتر، بخش مدیریت (برای مشاهده آپدیت برنامه‌ها و پکیج‌های نصب و مواردی از این دست) و اطلاعات شخصی حساب کاربری در پایین و بازی‌ها، هدایا و اپ‌های مورد علاقه (Wish list) در بالا می‌شود. قسمت Gifts یا هدایا در بالا از جمله قسمت‌های جالب این فروشگاه است که در آن می‌توان موارد غیر رایگانی را به اپ‌های مختلف افزود.

در این استور، طبق روال نمونه‌های مشابه در بخش دسته‌بندی‌ها یا Categories می‌توان اپلیکیشن‌های متعددی را در 18 بخش مختلف سراغ گرفت و با انتخاب گزینه Install‌ به‌سادگی آن‌ها را نصب و اجرا نمود.

یک نکته جالب‌تر در این میان اما به برنامه‌های غایب از این مجموعه (البته نمونه‌های با امکان نصب روی HMS) باز می‌گردد جایی‌که با جست‌وجوی آن‌ها به‌جای آیکون Install در مقابل نام برنامه، ‌آیکون دیگری به نام Get ظاهر می‌شود که با لمس آن می‌توان پس از مراجعه به محل فایل نصب برنامه مورد نظر با مرورگر اقدام به دانلود APK و نصب برنامه نمود.

یک حالت سوم در این میان نیز زمانی رخ می‌دهد که برنامه مد نظر در فروشگاه AppGallery ‌حضور نداشته و دسترسی به آن از طریق دوم نیز امکان‌پذیر نیست؛ در این حالت با انتخاب گزینه Add، اسم برنامه مورد نظر به Wish list افزوده شده و از این طریق امکان اطلاع‌رسانی به کاربر در هنگام اضافه شدن این برنامه به فروشگاه در آینده، ارائه می‌شود

در نهایت چهارمین حالت به اپلیکیشن‌های تعلق دارد که اصطلاحا در دسته Quick Apps قرار می‌گیرند و نیازی به نصب برنامه‌های آن‌ها نبوده و جست‌وجوی نام آن‌ها منجر به ظاهر شدن گزینه Open‌ در مقابل‌شان می‌شود که با لمس آن، برنامه مد نظر در مرورگر اجرا می‌شود.

وضعیت برنامه‌های اصلی مورد نیاز در غیاب GMS

در این قسمت همانطور که اشاره شد یک سناریوی معمول استفاده از گوشی یعنی نصب برنامه‌های مختلف در چندین دسته‌بندی متفاوت را مورد بررسی قرار می‌دهیم و به یافتن راه‌حل‌هایی برای محدودیت‌های احتمالی می‌پردازیم. دسته‌بندی‌های مورد اشاره شامل این موارد می‌شوند:

1- شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها

شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها را شاید بتوان پر مخاطب‌ترین محتوای حال حاضر در بین کاربران موبایلی دانست تا جایی‌که درصد بسیار بالایی از زمان استفاده افراد از گوشی‌های موبایل به حضور در یکی از این دو فضا می‌گذرد؛ بدین‌ترتیب نصب بلافاصله اپلیکیشن‌های متناظر با این دو محتوا به محض برقراری اتصال به شبکه اینترنت کاملا طبیعی به نظر می‌رسد. با جست‌وجوی اینستاگرام در AppGallery گزینه‌ای برای استفاده از نسخه web app این اپلیکیشن در دسترس قرار می‌گیرد که درست همانند نسخه اصلی امکان استفاده از آن وجود داشته و آیکون آن نیز قابل اضافه شدن به صفحه اصلی‌ست. با جست‌وجوی اینستاگرام در دیگر فروشگاه‌های ارائه‌کننده APK از جمله نمونه‌های داخلی یا APK Pure می‌توان نسخه اصلی این برنامه را نیز نصب کرده و بدون مشکل از آن استفاده کرد.

داستان در مورد توییتر نیز دقیقا به همین صورت است و در حالی‌که با جست‌وجوی این اپ در AppGallery‌ گزینه‌ای برای دسترسی به آن از طریق وب‌اپلیکیشن ارائه می‌شود اما می‌توان با دانلود و نصب فایل APK آن از فروشگاه‌های دیگر به راحتی از آن استفاده کرد.

استفاده از واتس‌اپ نیز بدون مشکل صورت گرفت با این تفاوت که با جست‌وجوی آن در AppGallery گزینه Get برای دانلود و نصب نسخه اصلی برنامه از سایت Whats’app ارائه می‌شود و از طریق فروشگاهای جانبی ارائه‌کننده APK نیز امکان استفاده آسان از نسخه اصلی این پیام‌رسان وجود دارد. اسکایپ در AppGallery در حال حاضر در دسترس نیست اما می‌توان آن را بدون مشکل از فروشگاه‌های دیگر، دانلود و نصب کرد.

تلگرام، Snapchat و تیک‌تاک نیز به‌صورت مستقیم در AppGalley حضور دارند و برای دسترسی به فیس‌بوک نیز می‌توان پس از جست‌وجوی آن در AppGallery از لینک Get برای دریافت و نصب فایل APK آن استفاده نمود.

با وجود آن‌که تعداد فراوان و بی‌شماری از پیام‌رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی دیگر در دسترس قرار دارد اما به‌ظاهر اغلب کاربران داخلی از موارد اشاره شده در بالا استفاده می‌کنند و در دسترس نبودن برخی از دیگر موارد شاید به مشکل چندانی کاربران داخلی منجر نشود.

2- ابزارها و برنامه‌های کاربردی

در لیست ابزارهای مهم و اپلیکیشن‌های مفید با طیف گسترده‌تری از برنامه‌ها روبرو می‌شویم که از نمونه‌های عام‌تری مثل اسکنرهای QR Code و مرورگرهای فایل آغاز شده و تا گزینه‌های پیشرفته‌تری مثل برنامه‌های دسترسی به ایمیل و مجموعه آفیس ادامه پیدا می‌کند. در AppGallery در دسته‌بندی ابزار یا Tools به اغلب برنامه‌های عادی مورد نیاز کاربران از اسکنر بارکد گرفته تا مرورگرهای فایل نام‌آشنا بر می‌خوریم و با این‌که همه اسامی در این بخش حضور ندارند اما طبق روال گذشته می‌توان بسیاری از آن‌ها را از طریق دانلود فایل APK نصب نمود.

در سمت پیشرفته‌تر این دسته، مجموعه Office و اپلیکیشن منفرد مایکروسافت برای دسترسی به فایل‌های ورد، اکسل، پاورپورت، PDF‌ و Notes یا یادداشت‌ها در گوشی مورد بررسی ما (Huawei Y7p) به‌صورت پیش‌فرض نصب شده بود اما می‌توان آن را مستقیم از AppGallery دانلود نمود. دسترسی به ادوبی اکروبات ریدر، RAR، مرورگر فایرفاکس و مایکروسافت وان درایو نیز به آسانی صورت می‌پذیرد.

طیف وسیع برنامه‌های حاضر در این دسته‌بندی و کاربردهای متفاوت هریک، بررسی تک‌تک آن‌ها را به امر مشکلی بدل می‌سازد اما در این زمینه نیز با وجود برخی محدودیت‌های مشخص مثل اجرا نشدن برنامه‌های مرتبط با بسته گوگل در این قسمت مثل Google Sheets و Google Docs و درایو ابری گوگل، همچنان می‌توان به برخی معادل‌ها برای برنامه‌های مختلف دست یافت.

3- مجموعه گوگل

مهم‌ترین محدودیت مجموعه HMS هواوی طبیعتا در حین اجرای برنامه‌های بسته گوگل رخ می‌دهد جایی‌که به‌رغم نصب اغلب عناوین حاضر در این بسته، برخی از آن‌ها قابلیت اجرا خواهند داشت. از جمله برنامه‌‌هایی که تقریبا مشکلی برای نصب و اجرا روی سیستم HMS هواوی ندارند باید به مرورگر کروم، گالری تصاویر Photos، سرویس نقشه Maps، دفترچه تلفن Contacts، صفحه‌کلید Gboard، گوگل ترنسلیت و البته Google Earth اشاره کرد و در سوی دیگر سایر برنامه‌های این مجموعه شامل Gmail، گوگل درایو، Lens، یوتوب، یوتوب موزیک، گوگل Sheets، گوگل Docs، گوگل نیوز، Keep Notes، تقویم و Play Games قابلیت اجرا از طریق اپلیکیشن را ارائه نمی‌دهند.

بسیاری از این سرویس‌ها البته از طریق وب در دسترس قرار دارند و برای نمونه به‌راحتی می‌توان ایمیل گوگلی خود را از طریق کروم چک کرد، به یوتوب و سرویس موزیک آن دسترسی داشت و داکیومنت‌های حاضر در داکس و شیتس را آپدیت نمود اما فقدان یک مورد به نام Play Games با سایرین متفاوت است و همانطور که در ادامه خواهیم دید برای کاربران حرفه‌ای‌تر رده بازی شرایط خاصی را ایجاد می‌کند.

4- بازی

بخش Games یا بازی‌ها در صدر دسته‌بندی‌های موضوعی اپلیکیشن‌های حاضر در AppGalley قرار دارد که این موضوع به روشنی از اهمیت بازی برای مجموعه هواوی حکایت می‌کند. در عمل بخش بزرگی از درآمد استورهای مختلف موبایلی از نمونه‌های رسمی متعلق به شرکت‌های اپل و گوگل گرفته تا مارکت‌های غیر رسمی و اصطلاحا third-party به بخش گیم تعلق دارد و توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسان این حوزه نیز طبیعتا بیش از سایر موضوعات بر این دسته‌بندی تمرکز دارند. طبق برنامه اعلام شده هواوی برای فروشگاه AppGallery، در دو سال اول قرارگیری بازی‌های جدید در این مجموعه، تنها 15 درصد از درآمد آن‌ها به هواوی تعلق خواهد داشت و 85 درصد مابقی سهم توسعه‌دهندگان خواهد بود؛ برای مقایسه، این نسبت در هر دو فروشگاه Google Play و App Store برابر با 30 به 70 در نظرگرفته شده است. در این شرایط با توجه به گستردگی جهانی گوشی‌های هواوی و اهمیت هرچه بیشتر فروشگاه AppGallery در این دیوایس‌ها، احتمالا در آینده طیف وسیع‌تری از توسعه‌دهندگان به ارائه بازی‌های خود در این مجموعه ترغیب خواهند شد.

در دسته‌بندی بازی در فروشگاه AppGallery به شش زیر مجموعه شامل بازی‌های اکشن، کارتی، پازلی و دم‌دستی (casual)، نقش‌آفرینی، بازی‌های ورزشی و بالاخره نمونه استراتژیک بر می‌خوریم که لیست نسبتا قابل‌قبولی به نظر می‌رسد و چند زیر مجموعه آن از از ترکیب دسته‌بندی‌های مجزای حاضر در Google Play حاصل شده است. برای مشخص شدن تفاوت‌های این بخش با Google Play می‌توان لیست بازی‌های برتر این فروشگاه را با رقیب اصلی آن مقایسه کرد که با وجود آن‌که برخی عناوین مهم و جذاب در بین آن‌ها به چشم می‌خورد اما لیستی متفاوت از 10 بازی برتر Google Play بوده و شمار زیادی از بازی‌های جدیدتر را در آن نمی‌توان سراغ گرفت. حضور بازی‌هایی مثل آسفالت 9 و مجموعه Epic games (که البته در حال حاضر تنها برای دانلود و نصب Fortnite و Battle Breakers می‌توان از آن استفاده کرد) نکات مثبت این مجموعه را تشکیل می‌دهند.

برای بررسی دقیق‌تر این موضوع به سراغ دسته‌بندی‌های معادل بخش گیم فروشگاه هواوی در Google Play رفته و بازی‌های برتر هر دسته را در AppGallery جست‌وجو می‌کنیم. در این مجال کوتاه امکان ذکر همه موارد مورد بررسی قرار گرفته وجود ندارد و از طرف دیگر، تنها انتخاب اپلیکیشن‌های برتر و جست‌وجوی آن‌ها نیز ملاک کاملی برای تعیین کیفیت یک استور به حساب نمی‌آید اما در یک نگاه کلی تنها شاید نزدیک به یک سوم بازی‌های جست‌وجو شده را در AppGallery یافتیم و عناوین جدیدتر و نمونه‌های غیر رایگان از توزیع حتی محدودتری برخوردارند. البته بخشی از این بازی‌ها را می‌توان به صورت جداگانه از طریق فروشگاه‌های جانبی یا انتقال مستقیم APK به حافظه، روی دستگاه نصب کرد اما نمونه‌های پر شمار مبتنی بر Play Games گوگل در این میان شانسی برای اجرا ندارند.

بدین‌ترتیب همانگونه که اشاره شد بخش گیم در فروشگاه AppGallery با وجود تلاش‌های هواوی در جذب برنامه‌نویسان هنوز در سطح ایده‌آلی قرار نداشته و با این‌که تعداد زیادی از بازی‌های ساده‌تر و casual را می‌توان در آن یافت و برخی دیگر نیز از طریق دانلود Apk و فروشگاه‌های جانبی در دسترس قرار دارند اما هنوز تا برآوردن نیازهای کاربران حرفه‌ای‌تر این رده راه درازی در پیش است.

5- برنامه‌های مولتی‌مدیایی

پلیرهای موسیقی، اپلیکیشن‌های پادکست، برنامه‌های اشتراک ویدئو و گالری‌های تصاویر از جمله موارد قابل اشاره در بخش مولتی‌مدیایی این بررسی به حساب می‌آیند. در این میان طیف متنوعی از برنامه‌های حاضر در این رده از جمله پخش‌کننده‌های محبوبی مثل KMPlayer و MX Player از طرق مختلف (App Galley یا فروشگاه‌های دیگر) روی HMS قابل نصب بوده و نمونه‌های داخلی پخش محتوا نیز اغلب مشکلی برای نصب و اجرا ندارند. برنامه‌های محبوب دیگر در این رده از جمله Google Podcasts، Castbox، ساندکلاد و TuneIn Radio نیز تقریبا بدون مشکل به یکی از طرق اشاره شده در بالا روی این پلتفرم نصب و اجرا می‌شوند. در این دسته‌بندی البته جای خالی YouTube و سرویس موزیک آن کاملا احساس می‌شود اما ظاهرا نمونه‌ای چون Spotify مشکل چندانی برای اجرا ندارد. البته در این میان می‌توان از برخی اپلیکیشن‌ها مثل Youtube Vanced برای دسترسی به یوتوب استفاده کرد که برخی ویژگی‌های اضافه‌تر را نیز ارائه می‌کند.

6- نقشه و مسیریابی و برنامه‌های مرتبط

استفاده از سرویس نقشه و مسیریابی، یکی از کاربری‌های مهم گوشی‌های هوشمند به‌خصوص برای افراد دائما در سفر و کاربران علاقه‌مند به گردش است و طبیعتا حضور و پشتیبانی از آن در این پلتفرم جدید کاملا اهمیت خواهد داشت. همانطور که در ابتدا نیز اشاره شد، اپلیکیشن Google Maps تقریبا برخلاف انتظار در HMS قابل نصب و اجراست و با وجود برخی موارد کوچک، می‌توان از آن برای مشاهده نقشه سود جست. البته در ابتدای نصب این برنامه از کاربر خواسته می‌شود تا برای تعیین بهتر موقعیت، Google Play Services را نصب نماید که طبیعتا امکان انجام این کار در این پلتفرم وجود نداره و به‌همین علت ظاهرا تا حدودی با دقت کمتری در یافتن موقعیت در مواردی که دسترسی به شبکه وای‌فای وجود ندارد روبرو می‌شویم.

جدا از Google Maps، نمونه‌های کاملا محبوب‌تر داخلی و خارجی این رده نیز از طریق فروشگاه‌های متفرقه قابل نصب و اجرا هستند.

یک بخش مرتبط با نقشه و مسیریابی که کاربران فراوانی در طول روز با آن در ارتباطند، اپلیکیشن‌های درخواست تاکسی آنلاین است که هر دو نمونه پر طرفدار آن در بازار داخلی ظاهرا در حال حاضر با مشکلاتی در اجرا روبرو هستند؛ در اسنپ پس از اجرا با وجود روشن بودن گزینه لوکیشن و فعال بودن دسترسی آن برای این اپلیکیشن، پیغامی مبنی بر غیر فعال بودن سیستم موقعیت‌یاب روی صفحه دریافت می‌شود و بدین‌ترتیب امکان دریافت اتوماتیک موقعیت کاربران در آن وجود نداشته و باید به صورت دستی موقعیت مبدا را تعیین کرد. این مشکل البته با استفاده از نسخه وب اسنپ برطرف می‌شود.

در تپ‌سی اما ماجرا متفاوت‌تر بوده و این اپلیکیشن پیغامی مبنی بر اجرا نشدن روی سیستم‌های فاقد Play Services را به نمایش می‌گذارد. برای استفاده از تپ‌سی نیز می‌توان از نسخه وب این برنامه استفاده کرد اما در این نسخه نیز همچنان مشکل دریافت نشدن لوکیشن کاربران وجود دارد. در اپلیکیشن ماکسیم اما با هیچ‌یک از این دو مشکل بر نخوردیم و این برنامه با نمایش لوکیشن کاربر به راحتی اجرا شد.

با وجود آن‌که سناریوهای شش‌گانه اشاره شده در بالا تمامی موارد مورد نیاز کاربران در استفاده از یک گوشی موبایل را در بر نمی‌گیرند اما می‌توان از آن‌ها به‌عنوان موارد پر اهمیت‌تر در این میان یاد کرد. از جمله دیگر گزینه‌های قابل اشاره در این رابطه که در این مجال امکانی بررسی آن‌ها را نیافتیم باید به اپلیکیشن‌های مالی همچون موبایل‌بانک‌های مختلف، پلفترم‌های خرید کالا، برنامه‌های ورزشی و سلامتی، اپلیکیشن‌های آموزشی، کتاب‌خوان‌ها و چندین و چند مورد دیگر اشاره کرد که همچون نمونه‌های فوق‌ هریک نیازمند بررسی جداگانه خواهد بود.

در مجموع با وجود آن‌که مجموعه سرویس‌ها و خدمات هواوی و فروشگاه AppGallery آن هنوز در بسیاری از موارد با نقصان‌ها و کمبودهای مشخصی همراه است اما این محدودیت‌ها برای طیف گسترده‌ای از کاربران چندان برجسته نبوده و به‌جز برخی کاربران خاص (به‌ویژه گیمرهای حرفه‌ای) هنوز می‌توان عمده نیازهای عادی و متداول مورد انتظار از یک گوشی اندرویدی را از این طریق برآورده ساخت.

آپدیت 19 بهمن 1399:

در جدیدترین به‌روزرسانی‌های صورت پذیرفته در این مجموعه، اپلیکیشن‌های درخواست تاکسی نظیر اسنپ، تپ‌سی و ماکسیم مشکلی جهت کارکرد در پلتفرم HMS هواوی نداشته و نمونه‌های مشابه دیگر همچون الوپیک و اسنپ‌فود نیز با این سیستم هماهنگ شده‌اند. برای دسترسی به برخی سرویس‌های گوگل مثل گوگل درایو، گوگل شیتس، گوگل اسلایدز و یوتوب نیز می‌توان از سیستم استفاده از برنامه‌ها بدون نیاز به نصب یا Quick App Manager هواوی استفاده کرد. لیست کامل محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های قابل نصب روی پلتفرم HMS هواوی را می‌توانید از این آدرس مشاهده کنید.



خرید گوشی موبایل سامسونگ گلکسی آ 55 از دیجی کالا