واحد خبر mobile.ir : در سال‌های اخیر اپل تلاش‌های فراوانی را جهت جلب رضایت کاربران در زمینه امنیت داده‌ها و حفظ حریم شخصی آنان انجام داده و آیفون را از لحاظ امنیتی به جایگاهی رسانده که خیلی از افراد به همین دلیل آیفون را به گوشی‌های اندرویدی ترجیح می‌دهند. یکی از چشمگیرترین اقدامات اپل در جهت حفظ حریم شخصی، دادن اختیار به کاربران برای ردیابی شدن (یا نشدن) توسط اپلیکیشن‌ها بود که با استقبال خوبی همراه شد. البته رویترز اخیرا گزارشی را به نقل از مؤسسه RBC Capital Markets، منتشر کرده که نشان می‌دهد برخی تحلیلگران نسبت به این اقدام مشکوک بوده و بر این باورند که اپل در پشت پرده هدف دیگری را (مثل درآمدزایی از طریق تبلیغات) دنبال می‌کند.

احتمالا رسوایی امنیتی فیس‌بوک در سال 2018 را به خاطر دارید. در آن سال فاش شد که داده‌های شخصی بیش از 87 میلیون کاربر فیس‌بوک، بدون اجازه توسط کمپانی Cambridge Analytica ظاهرا با هدف تبلیغات سیاسی جمع‌آوری شده است. در آن مقطع تیم کوک (Tim Cook)، مدیرعامل اپل، در مواجهه این سؤال که اگر به جای مارک زاکربرگ (Mark Zuckerberg)، مدیرعامل فیس‌بوک بودی چه می‌کردی، پاسخی معروف داد به این مضمون که اپل هیچ‌گاه به مشتریان خود به دید یک محصول نگاه نمی‌کند.

طی سال‌های اخیر اپل همواره در معرفی محصولاتش روی مقوله حریم خصوصی تأکید داشته، گویی این شعاری‌ست که باید بارها و بارها برای متقاعد کردن مشتریان تکرار شود. البته اپل صرفا شعار نمی‌دهد. چندی پیش، اپل با آپدیت iOS 14.5 اعلام کرد که قابلیتی موسوم به «شفافیت ردیابی اپ» یا ATT به iOS اضافه شده است. به موجب این ویژگی، کاربران آیفون این اختیار را دارند که اجازه ردیابی شدن را به یک اپلیکیشن داده و یا در صورت تمایل این اجازه را از آن اپلیکیشن سلب کنند. چنانچه کاربر به ردیابی شدن رضایت دهد، تبلیغاتی مرتبط با محصولاتی که در آیفون خود سرچ کرده است را به شکل آنلاین مشاهده خواهد کرد.

پس از اعلام این خبر، فیس‌بوک به این مسأله واکنش نشان داد و آن را اقدامی ناعادلانه و ضدرقابتی دانست، زیرا فعال شدن ATT می‌تواند تهدیدی برای درآمد فیس‌بوک از راه تبلیغات تلقی شود. تا تابستان گذشته، 75 درصد از کاربران آیفون اجازه ردیابی داده‌های خود در اپلیکیشن‌ها و سایت‌های مختلف را سلب کرده و تنها 25 درصد از کاربران به این امر رضایت دادند. فیس‌بوک سال گذشته بیش از 84 میلیارد دلار از راه تبلیغات درآمد کسب کرده بود، اما فعال شدن قابلیت «شفافیت ردیابی اپ» در iOS، می‌تواند درآمدزایی فیس‌بوک از راه تبلیغات در سال جاری میلادی را تحت‌الشعاع قرار دهد.

در اینکه حریم شخصی کاربران برای اپل اهمیت دارد تردیدی نیست، اما به گفته برخی کارشناسان، بعید نیست اپل از اضافه کردن قابلیت ATT به iOS، هدفی غیر از حفظ حریم شخصی کاربران را در سر داشته باشد. برد اریکسون (Brad Erickson)، تحلیلگر مؤسسه RBC Capital Markets، بر این باور است که تغییرات مربوط به حوزه حریم شخصی در iOS می‌تواند نشانه‌ای باشد مبنی بر تمایل اپل برای ورود به دنیای تبلیغات. به گفته اریکسون، ممکن است ATT سرپوشی باشد تا فعالیت‌های اپل جهت دست‌یابی به الگوریتم جست‌وجو (به منظور رقابت با گوگل) را پنهان کند. لازم به ذکر است، طبق گفته مؤسسه Refinitiv ، برد اریکسون به خاطر دقت بالا در برآورد درآمد کمپانی‌های اینترنتی، حائز 4 ستاره شده است.

مطمئنا برای شما هم پیش آمده که پس از جست‌وجوی آنلاین یک محصول، بلافاصله تبلیغاتی مرتبط با آن محصول را روی گوشی یا کامپیوتر خود دریافت کرده‌اید. این به خاطر وجود ردیاب‌هایی در اپلیکیشن‌ها و سایت‌هاست که علایق شما در فضای مجازی را دنبال می‌کنند. به عنوان مثال، به محض اینکه شرکتی مثل فیس‌بوک متوجه شود که شما قصد خرید یک عینک جدید را دارید، تبلیغاتی مرتبط با عینک را در گوشی یا کامپیوتر خود مشاهده خواهید کرد. اما «شفافیت ردیابی اپ» یا همان ATT می‌تواند این روند را با مشکل مواجه کند.

اقبال کاربران به قابلیت ATT و ردیابی نشدن در فضای مجازی، به این معناست که کسب‌وکارها سیگنالی که در گذشته از اپل در رابطه با داده‌های مربوط به فعالیت کاربران دریافت می‌کردند را رفته رفته از دست خواهند داد. به گفته برد اریکسون، با از بین رفتن این سیگنال، صاحبان کسب‌وکار چاره‌ای ندارند جز آنکه برای تبلیغ محصولات و خدمات خود به گزینه‌های دیگری – مثل یوتیوب و Connected TV آمازون – روی بیاورند، زیرا کمپانی‌های تبلیغ‌کننده آنلاین، بدون توانایی ردیابی کاربران آیفون، نمی‌توانند بفهمند کاربران از چه سایت‌ها یا اپلیکیشن‌هایی بازدید کرده‌اند.

به این ترتیب، اپل با اختیار داشتن داده‌های مربوط به فعالیت کاربران آیفون، می‌تواند از این داده‌ها برای فروش تبلیغات استفاده کند، زیرا به گفته تحلیلگران مؤسسه Evercore ISI در ماه آگوست، ممانعت از تبلیغات غیراپلی، این شرکت آمریکایی را در دنیای تبلیغات یک پله بالاتر می‌برد. البته Evercore ISI، هدف اصلی از اضافه شدن قابلیت ATT به iOS را حفظ حریم شخصی کاربران اعلام کرده، نه کمک به کسب درآمد.

اریکسون حتی احتمال راه‌اندازی موتور جست‌وجو از سوی اپل را نیز مطرح کرده است. البته ایده ورود اپل به دنیای جست‌وجو و به چالش کشیدن گوگل، کمی دور از ذهن به نظر می‌رسد، زیرا در شرایطی که حتی موتورهای جست‌وجوی با بودجه بالا نیز موفقیت چندانی ندارند، خلق موتور جست‌وجویی که بتواند با گوگل رقابت کند، گزاره معقولی نیست. بد نیست بدانید طبق گزارشی که به‌تازگی منتشر شد، کلمه‌ای که بیشترین سرچ را در موتور جست‌وجوی Bing مایکروسافت داشته، Google بوده است! در مجموع تلاش‌های گذشته اپل برای ورود به حوزه فعالیت‌های گوگل، همیشه موفقیت‌آمیز نبوده است. افرادی که روزهای نخست راه‌اندازی Apple Maps را به یاد دارند، این نکته را تصدیق خواهند کرد.

بد نیست موضوع راه‌اندازی موتور جست‌وجو توسط اپل را کمی دقیق‌تر بررسی کنیم. از یک طرف، گوگل سالانه مبلغی در حدود 15 میلیارد دلار را تحت عنوان «هزینه‌های خرید ترافیک» به اپل پرداخت می‌کند تا این شرکت، گوگل را به عنوان موتور جست‌وجوی پیش‌فرض در مرورگر آیفون قرار دهد. با این اوصاف شاید اپل دوست نداشته باشد از این پول بی‌دردسر بگذرد. از طرف دیگر، نباید از این نکته غافل بود که گوگل به قدری از طریق تبلیغات درآمد دارد که حاضر است سالانه مبلغ گزافی به ارزش 15 میلیارد دلار آن را برای حفظ بخشی از این درآمد به اپل پرداخت کند. همین امر کافی‌ست تا اپل را برای ورود به دنیای پرسود تبلیغات، وسوسه کند.

در پایان لازم به ذکر است، جدای از مسائل مالی و کسب درآمد، فرض کنیم اپل در نهایت تصمیم به راه‌اندازی یک موتور جست‌وجو گرفته و از این راه به کسب درآمد بپردازد. حال، مسأله مهمی که در اینجا مطرح می‌شود آن است که اپل با این کار اصول قبلی خود – یعنی تبدیل نکردن مشتری به محصول – را زیر پا گذاشته و بدون شک انتقادات فراوانی از سمت جامعه و رسانه‌های جمعی متوجه این شرکت خواهد شد. اینکه اپل چگونه به این انتقادات واکنش نشان داده و مانع از مخدوش شدن چهره خود می‌شود، سؤال مهمی‌ست که باید به آن پاسخ داد.