واحد خبر mobile.ir : در پی تنش‌های سیاسی بین آمریکا و چین، چند سالی‌ست که هواوی از سوی ایالات متحده تحریم شده است. در نتیجه، هواوی در تلاش بوده که تا جای ممکن خود را از وابستگی تکنولوژیک به غرب رها کند. جدیدترین دستاورد هواوی در راستای تحقق این هدف، توسعه یک سیستم‌عامل جامع یا در اصطلاح full stack است. به عبارت دقیق‌تر، در جریان رویدادی که روز پنج‌شنبه 8 می 2025 (18 اردیبهشت 1404) در چین برگزار شد، ژو دانگ‌دانگ (Zhu Dongdong)، رییس بخش تبلت‌ و PC هواوی، رسماً از سیستم‌عامل جدید شرکت تحت عنوان HarmonyOS PC رونمایی کرد. وی ضمن تأکید بر اهمیت این سیستم‌عامل برای بازار چین، آن را گشایش فصل جدیدی برای دیوایس‌های هواوی خواند.

شاید با شنیدن نام HarmonyOS PC در ابتدا خیال کنید این سیستم‌عامل فقط برای کامپیوترهای شخصی طراحی شده، اما به گفته هواوی HarmonyOS PC سیستم‌عاملی است که عملاً تمام دیوایس‌های هوشمند از قبیل اسمارت‌فون‌، تبلت، تلویزیون هوشمند، پوشیدنی‌ها و حتی کابین خلبان و نهایتاً کامپیوتر را در برمی‌گیرد. از قرار معلوم، هواوی این سیستم‌عامل را از هسته بازسازی کرده و بر مبنای سه قسمت اساسی توسعه داده که عبارتند از: HarmonyOS Ecosystem ،HarmonyOS Base و HarmonyOS Experience.

بخش نخست یعنی HarmonyOS Base علاو‌بر هسته HarmonyOS، مواردی مثل موتور Ark Engine (برای گرافیک و عملکرد رابط کاربری)، ساختار امنیتی موسوم به StarShield و دیگر ابزارهای برنامه‌نویسی هواوی مثل ArkTS ،ArkUI و DevEco را شامل می‌شود.

قسمت HarmonyOS Ecosystem از بیش از 150 اپلیکیشن اختصاصی و امکان یکپارچه شدن با بیش از 2 هزار اپلیکیشن اکوسیستمی یونیورسال (قابل نصب روی چندین پلتفرم) تشکیل شده است.

و نهایتاً در بخش HarmonyOS Experience پشتیبانی از بیش از هزار دیوایس خارجی پیش‌بینی شده که 800 وسیله جانبی استاندارد و 20 دسته‌بندی از دیوایس‌ها از قبیل کی‌بوردها، موس‌ها و مانیتورها را شامل می‌شود. همچنین، بیش از 200 دیوایس ثانویه مثل چاپگرها، اسکنرها و سایر تجهیزات نیز در این قسمت پشتیبانی می‌شوند.

سیستم‌عامل HarmonyOS PC با هدف تعامل روان بین دیوایس‌های مختلف توسعه یافته و به کاربران اجازه می‌دهد که بدون مشکل خاصی بتوانند کی‌بوردها، موس‌ها، مانیتورها و همچنین فایل‌های خود را بین گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و PCها به اشتراک بگذارند. از قابلیت‌های مهم این سیستم‌عامل می‌توان به یکپارچگی آن با دستیار هوش مصنوعی هواوی یعنی Xiaoyi اشاره کرد. تعامل صوتی، خلاصه‌سازی هوشمند، ترجمه و جست‌وجوی داده‌ای از طریق درک معنایی مبتنی بر هوش مصنوعی از مهم‌ترین امکانات Xiaoyi محسوب می‌شوند.

نخستین کامپیوتر مجهز به HarmonyOS PC در 19 می (29 اردیبهشت) معرفی خواهد شد. این کامپیوتر با استفاده از پردازنده 10 هسته‌ای هواوی تحت عنوان Kirin X90 ساخته شده و به صورت بومی از ویندوز پشتیبانی نمی‌کند. البته کاربران به منظور حفظ سازگاری، می‌توانند از طریق ماشین مجازی Oseasy ویندوز 11 را روی این کامپیوتر نصب کنند.

تفاوت‌های اساسی بین HarmonyOS PC و ویندوز:

معماری و اکوسیستم

ویندوز یک سیستم‌عامل به‌تکامل‌‌رسیده جهانی است که با طیف وسیعی از سخت‌افزارها و نرم‌افزارها سازگاری دارد، اما HarmonyOS PC یک سیستم‌عامل یکپارچه عمودی است. به عبارت دیگر، این سیستم‌عامل به شکل اختصاصی برای استفاده در دیوایس‌های هواوی و وسایل جانبی مورد تأیید این شرکت طراحی شده و همین امر انسجام بیشتری بین نرم‌افزار و سخت‌افزار را به دنبال خواهد داشت.

همان طور که ذکر شد، در حال حاضر سیستم‌عامل HarmonyOS PC بیش از 150 اپلیکیشن بومی و بیش از 2 هزار اپلیکیشن یونیورسال را در بر می‌گیرد که بیشتر آنها برای اکوسیستم هواوی بهینه‌سازی شده‌اند. در مقابل، ویندوز از صدها هزار اپلیکیشن قدیمی و جدید پشتیبانی می‌کند، اما آن سطح از یکپارچگی با دیوایس – که هواوی به دنبال آن است – در ویندوز دیده نمی‌شود.

همکاری بین چند دستگاه

سیستم‌عامل HarmonyOS PC به شدت بر رایانش توزیع‌شده وابسته است. به لطف تکنولوژی که هواوی آن را «گذرگاه نرم توزیع‌شده» (distributed soft bus) نامیده، فعالیت روان بین دیوایس‌ها (مثل جابه‌جایی فایل بین دیوایس‌ها، استفاده از کی‌بورد یا موس مشترک برای چندین نمایشگر و همچنین انتقال آنی اپلیکیشن) در HarmonyOS PC امکان‌پذیر شده است.

ویندوز نیز در این زمینه تلاش‌هایی داشته، مثل راه‌اندازی سرویس‌های Phone Link و OneDrive، اما برای یکپارچه‌سازی پیشرفته همچنان به اپلیکیشن‌ها و سخت‌افزارهای غیربومی وابسته است.

رابط کاربری و تعامل

از لحاظ ظاهری، HarmonyOS PC بیشتر به macOS شباهت دارد تا به ویندوز. در این سیستم‌عامل شاهد حضور یک داک در قسمت مرکزیِ پایین صفحه، یک نوار وضعیت در بالا و همچنین چیدمان دسک‌تاپ به سبک کارت-محور هستیم.

والپیپرهای پویا، افکت‌های حرکتی، جلوه‌های بصری جاذبه-محور (مثل کاهش طبیعیِ سرعت اسکرول کردن که گویا نیروی جاذبه باعث آن شده) و انتقال از پنجره‌ای به پنجره دیگر به شکل لایه‌ای از جمله مواردی هستند که به HarmonyOS PC ظاهری مدرن و زیبا می‌بخشند. در مقام مقایسه، ویندوز چیدمان سنتی‌تری دارد. هرچند که برخی عناصر ظاهری در ویندوز 11 نیز از macOS وام گرفته شده است.

از طرفی، کنترل با حرکات دست یا همان gesture control در HarmonyOS PC به شکل کاربرپسندی طراحی شده و از سوایپ سه انگشتی، مالتی‌تسکینگ با کشیدن و رها کردن (drag and drop) و همچنین تقسیم‌بندی صفحه نمایش پشتیبانی می‌کند. این عناصر رابط کاربری با در نظر داشتن هوش مصنوعی طراحی شده و در بطن عملیات سیستم ادغام شده‌اند.

یکپارچگی با هوش مصنوعی

مقوله یکپارچگی با هوش مصنوعی همان جایی است که HarmonyOS PC برتری خود را به رخ می‌کشد. دستیار Xiaoyi هواوی – که از مدل‌های Pangu و DeepSeek قدرت گرفته – می‌تواند کارهایی مثل تولید قالب (template)، ترجمه تصاویر، خلاصه‌نویسی آنیِ جلسات و ارائه اتوماسیون در حد سیستم را به‌راحتی انجام دهد.

در مقابل، ویندوز نیز از گزینه‌هایی مثل یکپارچگی با Copilot و مایکروسافت 365 بهره می‌برد، اما نباید فراموش کنیم که Xiaoyi به شکل عمیق‌تری در HarmonyOS PC ادغام شده و می‌تواند از طریق صدا، تصویر یا متن به فرمان‌های در سطح سیستم و همچنین عناصر رابط کاربری دسترسی داشته باشد.

حریم شخصی و امنیت

هواوی در توسعه HarmonyOS PC، حریم شخصی را به عنوان یکی از مؤلفه‌های کلیدی این سیستم‌عامل مد نظر داشته است. به عنوان نمونه، معماری StarShield می‌تواند رمزگذاری فول-دیسک را در سطح تراشه اعمال کند. این بدان معناست که حتی اگر درایو را از جای خود درآورند، امکان خواندن داده‌ها وجود نخواهد داشت. از دیگر امکانات امنیتی و حریم شخصی در HarmonyOS PC می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: صدور مجوزهای یکبارمصرف، نمایشگری که دید جانبی (جهت کنجکاوی یا جاسوسی) را غیرممکن می‌کند و همچنین امکان پاک کردن داده‌ها از راه دور (حتی زمانی که دیوایس خاموش باشد).

در حوزه امنیت، ویندوز از قابلیت رمزگذاری پیشرفته‌ای به نام BitLocker و مجموعه‌ای از ابزارهای حریم شخصی قابل‌تنظیم بهره می‌برد، اما نکته منفی در آنجاست که رمزگذاری فول-دیسک در سطح تراشه را به صورت پیش فرض روی تمام دیوایس‌ها ارائه نکرده و اکثراً به آنتی‌ویروس‌ها و نرم‌افزارهای امنیتی غیربومی تکیه می‌کند.

کلام آخر

در چشم‌انداز بلندمدت هواوی برای جدا شدن از زیرساخت‌های تکنولوژیک غرب، توسعه سیستم‌عاملی در حد و اندازه‌ HarmonyOS PC یک نقطه عطف بزرگ به حساب می‌آید. در این میان، ویندوز در برخی موارد مثل سازگاری با نرم‌افزارهای قدیمی و پشتیبانی از توسعه‌دهندگان، دست برتر را دارد، اما HarmonyOS PC به لطف برخی ویژگی‌ها می‌تواند جایگزین خوبی برای ویندوز باشد، به‌ویژه برای کاربران و نهادهای چینی. «یکپارچگی با اکوسیستم وسیع هواوی، قابلیت‌های پیشرفته در حوزه هوش مصنوعی و رویکرد قدرتمند امنیتی»، تنها برخی از ویژگی‌های مثبت HarmonyOS PC به شمار می‌روند.

البته در کنار تمام این نقاط قوت، نباید از نقاط ضعف HarmonyOS PC غافل ماند. این سیستم‌عامل در حال حاضر با چالش‌هایی دست به گریبان است. به عنوان مثال، توسعه اپلیکیشن‌های بومی هنوز ادامه دارد، کمی طول می‌کشد تا کاربران عادت‌های ویندوزی خود را کنار گذاشته و به HarmonyOS PC خو بگیرند و نهایتاً با توجه به دلایل سیاسی و مشکلاتی که در سازگاری با نرم‌افزارها وجود دارد، ممکن است اقبال بین‌المللی به سمت این سیستم‌عامل محدود باشد. البته، HarmonyOS PC برای هواوی صرفاً یک سیستم‌عامل نیست، بلکه به‌نوعی بیانیه استقلال و خودکفایی این شرکت محسوب می‌شود.