واحد خبر mobile.ir : اجداد بهترین ساعت‌های هوشمند و دستبندهای تناسب‌اندام امروزی، چیزی جز دیوایس‌های نوتیفیکیشن‌دار کوچک با برخی قابلیت‌های ساده (مثل گام‌شمار) نبودند، اما مسلم است که این دیوایس‌ها پتانسیل آن را داشته‌اند که روزی به جایی برسند که بتوانند با شناسایی مشکلات جدی سلامتی، جان انسان‌ها را نجات دهند. ماه گذشته، گوگل اعلام کرد که با کار روی الگوریتم‌های یادگیری ماشینی به دنبال پیشرفت بخش سلامت و درمان است. سرانجام گوگل به‌تازگی از تأییدیه FDA و اضافه شدن ویژگی جدیدی به دیوایس‌های فیت‌بیت خبر داده که می‌تواند پدیده «فیبریلاسیون دهلیزی» یا AFib را در فرد تشخیص داده و با اطلاع‌رسانی به‌موقع، از بروز سکته مغزی جلوگیری کند.

فیبریلاسیون دهلیزی یا AFib نوعی آریتمی قلبی‌ست که در حال حاضر 33.5 میلیون نفر در سراسر جهان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. به گفته متخصصین، احتمال وقوع سکته مغزی در افرادی که به این عارضه دچار هستند، تا 5 برابر بیشتر از دیگران است. متأسفانه تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی تا حدی دشوار است زیرا علائم خاصی ندارد. با این اوصاف، راه‌کار جدید فیت‌بیت می‌تواند بسیار کارگشا باشد.

جالب است بدانید این اولین تجربه فیت‌بیت در مبارزه با آریتمی قلبی نیست. پیش از این در سال 2020 فیت‌بیت موفق شد مجوز استفاده از اپلیکیشن ECG (الکتروکاردیوگرام) برای تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی را کسب کرده و آن را در ساعت هوشمند Fitbit Sense به کار بگیرد. کاربر ساعت Sense برای انجام این تست باید حدود 30 ثانیه بی‌حرکت بنشیند تا سنسور اپتیکال ضربان قلب در این دیوایس، کار خود را انجام داده و نوار قلب فرد را ارائه کند.

اما الگوریتم جدیدی که به‌تازگی از سوی گوگل (شرکت مادر فیت‌بیت) معرفی شده، پا را یک قدم فراتر گذاشته و طبق ادعای گوگل، می‌تواند حتی زمانی که فرد مشغول استراحت یا خواب است، ریتم قلب او را ارزیابی کند. چنان‌چه ریتم قلب بر وجود AFib دلالت کند، این موضوع از طریق قابلیتی موسوم به Irregular Heart Rhythm Notifications (نوتیفیکیشن‌های ریتم قلبی نامنظم) به وی اطلاع‌رسانی می‌شود. در چنین شرایطی کاربر باید در اسرع وقت به مراکز درمانی مراجعه کند تا از بروز حوادث احتمالی (از جمله سکته مغزی) جلوگیری به عمل آید.

سازوکار تشخیص AFib در این الگوریتم چگونه است؟

زمانی که قلب شما می‌زند، رگ‌های کوچک در سرتاسر بدن بر مبنای تغییرات حجم خون دچار انبساط و انقباض می‌شوند. سنسور ضربان قلب اپتیکال شرکت فیت‌بیت می‌تواند این تغییرات حجمی را در همان ناحیه مچ دست تشخیص دهد. این اندازه‌گیری‌ها ریتم قلب شما را تعیین کرده و سپس الگوریتم تشخیص، با تحلیل همین داده‌ها وجود بی‌نظمی ضربان و علائم فیبریلاسیون دهلیزی را بررسی می‌کند.

فیت‌بیت برای استفاده از این الگوریتم در محصولاتش، از FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) مجوز دریافت کرده است. این مجوز با توجه به اعتبارسنجی بالینی این الگوریتم به فیت‌بیت داده شده است. برای اعتبارسنجی، فیت‌بیت در سال 2020 این الگوریتم را روی 455,699 نفر طی مدت بیش از 5 ماه آزمایش کرد. با توجه به شیوع همه‌گیری کرونا در آن مقطع، تمام پروسه به شکل مجازی انجام شد و لذا این یکی از بزرگ‌ترین مطالعات از راه دور در زمینه نرم‌افزارهای PPG-محور به شما می‌رود. طبق ادعای فیت‌بیت، شناسایی AFib با استفاده از این الگوریتم در مطالعه مذکور، در 98 درصد موارد به درستی انجام شد.

از آنجا که فیبریلاسیون دهلیزی می‌تواند مقطعی باشد، بهترین راه برای تشخیص AFib آن است که این کمیت در زمانی ردیابی شود که بدن بی‌حرکت یا در حال استراحت باشد. با این اوصاف، تشخیص در هنگام خواب شبانه از اهمیت خاصی برخوردار خواهد بود. ناگفته نماند، امکانات دیوایس‌های فیت‌بیت – از جمله ردیابی 24 ساعته ضربان قلب و عمر طولانی باتری – سنجش وضعیت ریتم قلب در طولانی‌مدت را آسان‌تر می‌کند.

فیت‌بیت و راه‌کارهای دوگانه برای تشخیص AFib

با توجه به مجموع آنچه گفته شد، در حال حاضر فیت‌بیت برای تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی دو راه‌کار دارد. راه‌کار اول همان اپلیکیشن ECG فیت‌بیت است که با استفاده از روش بررسی موضعی به شما اجازه می‌دهد که با گرفتن نوار قلب و مشورت با پزشک، احتمال وجود AFib را بررسی کنید. اما راه‌کار دوم – که در این خبر به آن پرداختیم – الگوریتمی بر مبنای PPG است که با بررسی ریتم قلب در یک دوره نسبتا طولانی، می‌تواند AFib را که عمدتا بدون علامت است، شناسایی کند.

به گفته گوگل، این الگوریتم جدید و قابلیت مبتنی بر آن – که Irregular Heart Rhythm Notifications نام گرفته – به زودی روی طیفی از دیوایس‌های مجهز به مانیتورینگ ضربان قلب پیاده‌سازی شده و در اختیار کاربران آمریکایی قرار خواهد گرفت. ورود به اتحادیه اروپا و سایر کشورها نیز پس از صدور مجوزهای مورد نیاز، امکان‌پذیر خواهد شد. البته گوگل مشخص نکرده که این الگوریتم صرفا به دیوایس‌های جدید اختصاص داشته یا دیوایس‌های کنونی نیز می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.

با توجه به اینکه تشخیص AFib می‌تواند از اتفاقات مهلکی مثل سکته مغزی جلوگیری کرده و به سلامت عمومی قلب در افراد کمک کند، گوگل قصد دارد امکان دسترسی به این قابلیت تشخیصی را تا جای ممکن برای همگان فراهم کند. در همین راستا، گوگل از همکاری خود با BMS-Pfizer Alliance جهت تولید محتوای آموزشی برای بیماران و کادر درمان خبر داده است. البته تشخیص اختلالاتی از این دست و درمان آ‌ن‌ها دو نکته کاملا متفاوت بوده و برخی محققان در کارآمدی این روش‌ها ابراز تردید کرده‌اند؛ جاش پونیک (Josh Pevnick) مدیر بخش انفورماتیک مرکز پزشکی Cedars-Sinai‌ در لس‌آنجلس آمریکا، در تحقیقی در این زمینه ضمن اشاره به این نکته که حتی پس از تشخیص صحیح AFib نیز اغلب امکان درمان آن در کاربران جوان‌تر وجود ندارد، این تشخیص را عاملی برای اضطراب و نگرانی توصیف می‌کند.

به‌گفته این محقق همه افراد با ریتم نامنظم قلب واجد شرایط دریافت داروهای رقیق‌کننده و ضد انعقاد خون نبوده و این داروها عمدتا برای بیمارانی با نشانه‌های جدی‌تر تجویز می‌شود. در این تحقیق که در مجله انجمن انفورماتیک پزشکی آمریکا (Journal of the American Medical Informatics Association) منتشر شده، پس از بررسی داده‌های بالینی نزدیک به 1,800 بیمار مجهز به اپل واچ که با ثبت داده‌های خود در سوابق الکترونیکی پزشکی موافقت کرده‌اند مشخص شده که تنها 25 صدم درصد از افرادی که اپل واچ، آن‌ها را با مشکل AFib نشانه‌گذاری کرده، واجد دریافت داروهای ضد انعقاد خون بوده‌اند.