واحد خبر mobile.ir : شرکت Arm طراح تقریباً تمامی هسته‌های پردازشی و گرافیکی حاضر در دیوایس‌های همراه اعم از گوشی‌ها و تبلت‌های هوشمند در روز پنج‌شنبه 11 سپتامبر 2025 (20 شهریور 1404) از جدیدترین هسته‌های پردازشی و گرافیکی خود با نام‌های Arm C1 CPU و Arm G1 GPU پرده‌برداری کرده است. این دو هسته بخشی از زیر مجموعه پردازشی ARM Lumex این شرکت را تشکیل می‌دهند که بر طرح‌های موبایلی تمرکز دارد و از زیر مجموعه Niva برای PC و Zena برای اتوموبیل‌ها تفکیک می‌شوند. Arm بدین‌ترتیب پس از سال‌ها از پیشوند همیشگی Cortex در مقابل نام هسته‌های پردازشی این شرکت صرفنظر کرده و دوران جدیدی را در این کلاس با تمرکز بر بر هوش مصنوعی و ray tracing آغاز می‌کند.

پیش از هر چیز و قبل از درگیر شدن با اصطلاحات فنی بهتر است با رویه جدید نام‌گذاری پردازنده‌های Arm آشنا شویم جایی‌که دیگر از نام‌های متداول Cortex-X و Cortex-A خبری نبوده و همگی با ترکیبات جدید جایگزین شده‌اند؛ در این رویه تازه هسته‌های پرچمدار Cortex-X9xx با نام C1-Ultra شناخته شده و دسته‌بندی تازه‌ای به‌نام C1 Premium نیز به آن افزوده می‌شود. هسته‌های سطح بالای Cortex-A7xx حالا در زیر مجموعه C1 Pro قرار می‌گیرند و هسته‌های رده پایین‌تر Cortex-A5xx نیز از این پس عنوان C1 Nano را بر خود می‌بینند. در بخش گرافیکی نیز پیشوندهای Immortalis و Mali جای خود را به G1 داده‌اند.

هسته‌های C1 شرکت Arm اولین نمونه‌های ساخته شده با معماری جدید ARMv9.3 بوده و همگی آن‌ها از قابلیتی تحت عنوان Scalable Matrix Extension 2 یا SME2 پشتیبانی می‌کنند که برای شتاب بخشیدن به فرایندهای ماتریس‌گرا (محاسبات مبتنی بر هسته‌های دو بعدی از اعداد)، هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی طراحی شده‌ است. خوشه‌های متشکل از هسته‌های Arm C1 به‌گفته شرکت سازنده در مقایسه با نسل قبلی خوشه‌های پردازشی در یک شرایط یکسان تا 5 برابر سرعت هوش مصنوعی بالاتری را ارائه می‌کنند و تا سه برابر مصرف انرژی کم‌تری دارند.

این هسته‌ها در دنیای واقعی به 30 درصد پرفورمنس بالاتر دست پیدا کرده و در کاربری‌هایی مثل بازی و ویدئو 15 درصد سرعت بیش‌تری دارند. کاهش مصرف انرژی در وظایف معمول موبایلی مثل پخش ویدئو، حضور در شبکه‌های اجتماعی و مرور وب نیز به حوالی 12 درصد می‌رسد. SME2 در سناریوهای مختلف از مدل‌های زبانی بزرگ و دید کامپیوتری گرفته تا تشخیص کلام و دستیارهای هوشمند نقش‌آفرینی کرده و برای نمونه در هنگام تعامل کلامی با مدل Google Gemma 3 تا 4.7 برابر ارتقاء عملکرد هوش مصنوعی را به‌همراه خواهد آورد. 4.7 برابر تأخیر کم‌تر در ورک‌لودهای مبتنی بر صدا در مدل تشخیص کلام Whisper Base و 2.8 برابر تولید سریع‌تر صدا در مدل تولید صدای Stable Audio شرکت Stability AI از دیگر موارد قابل ذکر در این قسمت است. هسته‌های C1 که در ادامه به انوع مختلف آن‌ها اشاره می‌شود می‌توانند به‌صورت تکی یا در کلاسترهایی حداکثر با 14 هسته به‌کار گرفته شوند.

Arm C1-Ultra و C1-Premium

در حالی‌که در سال‌های گذشته بالاترین مشخصات و امکانات هسته‌های طراحی شده شرکت Arm را در ترکیب‌های Cortex-Xxx‌ شاهد بودیم این نقش حالا به دو دسته جدید C1-Ultra و C1-Premium واگذار شده است که اولی به‌گفته Arm سنت شش ساله بهبود دو رقمی پرفورمنس نسبت به نسل قبلی را حفظ کرده و در مقایسه با Cortex-X925 سال گذشته 25 درصد عملکرد بهتری در تسک‌های تک‌رشته‌ای ارائه می‌کند. آرم علت اصلی این ارتقاء را بهبود IPC یا دستورالعمل به‌ازای هر سیکل عنوان کرده که معنای آن افزایش تعداد دستورالعمل‌‌هایی‌ست که CPU می‌توان در هر سیکل تکی پردازنده اجرا کند.

آرم علاوه بر C1-Ultra از CPU جدیدی به‌نام C1-Premium‌ نیز در این نوبت رونمایی کرده که به‌عنوان اولین پردازنده زیر پرچمدار (sub-flagship CPU) شناخته می‌شود و 35 درصد کوچک‌تر از C1-Ultra است. آرم این CPU را برترین نمونه در زمینه مصرف انرژی به‌ازای فضا (پرفورمنس بیش‌تر در ازای اندازه فیزیکی پردازنده) نام‌گذاری کرده و با وجود ابعاد کوچک‌تر در مقایسه با C1-Pro همچنان عملکرد سطح بالایی دارد. C1-Premium بدین‌ترتیب با ترند جدید دنیای موبایل یعنی گوشی‌ها بسیار باریک و ظریف مثل iPhone Air و Galaxy S25 Edge هماهنگ به‌نظر می‌رسد.

Arm C1-Pro

آرم هدف از ساخت هسته‌های میانی C1-Pro را ارتقاء عملکرد، همزمان با مصرف منطقی انرژی ذکر می‌کند که در آن شاخص عملکرد در هر وات (performance per watt) در کل این دسته افزایش پیدا خواهد کرد. عملکرد پایدار و غیر لحظه‌ای C1-Pro در یک فرکانس مشخص و در مقایسه با نسل قبلی این کلاس یعنی Cortex-A725 با 16 درصد افزایش روبرو شده و در کاربری‌های متداولی مثل مرور وب، تماشای ویدئو و حضور در شبکه‌های اجتماعی نیز با 12 درصد مصرف انرژی کم‌تر روبرو می‌شویم.

Arm C1-Nano

C1-Nano به‌گفته آرم تمامی نکات مثبت خانواده C1 را در کوچک‌ترین فضای ممکن ارائه کرده و با حضور DSU جدید 26 درصد مصرف انرژی کم‌تری دارد و بهبود عملکرد را با 2 درصد فضای کم‌تر در مقایسه با نسل قبلی (Cortex-A520) ارائه می‌کند. DSU یا DynamIQ Shared Unit بخشی اساسی در معماری خوشه‌ای DynamiQ (مجموعه‌ای از هسته‌های پردازشی Arm که در مجموعه‌ای متشکل از هسته‌های بزرگ و کوچک گرد آمده‌اند) شرکت Arm است که مواردی مثل اشتراک حافظه کش L3، ارتباطات میان‌هسته‌ای و تنظیم فرکانس و توان را بر عهده دارد.

Arm Mali G1-Ultra

شرکت Arm علاوه بر این از گرافیک سطح بالای Arm Mali G1-Ultra نیز رونمایی کرده که با گزینه‌هایی مثل نسل بعدی رهگیری نور (Arm Ray Tracing Unit یا RTUv2)، هوش مصنوعی شتاب‌داده شده روی دستگاه (Accelerated on-device AI) و معماری مجدد پایپ‌لاین‌های گرافیکی تجربه فراگیری از انجام بازی‌های سطح بالا روی گوشی‌های موبایل را ارائه می‌کند. پرفورمنس رهگیری نور در G1-Ultra نسبت به گرافیک پرچمدار قبلی آرم یعنی Immortalis-G925 تا 2 برابر افزایش پیدا کرده و در رده‌بندی آن‌چه «بنچ‌مارک‌های گرافیکی پیشرو» خوانده شده تا 20 درصد پرفورمنس بالاتری را ارائه می‌کند. میزان افزایش پرفورمنس در بازی‌های مبتنی بر رهگیری نور فیزیکی نیز 40 درصد اعلام شده است.

از جمله دیگر مزایای این GPU به بهبود در حافظه (دسترسی سریع‌تر یا کارآمدتر به حافظه گرافیکی)، زمان‌بندی (راه‌های هوشمندانه‌تر برای سازماندهی وظایف GPU جهت اجرای روان‌تر)، ابزارهای توسعه (راه‌کارهای نرم‌افزاری بهتر برای برنامه‌نویسان جهت بهینه‌سازی گرافیک و وظایف هوش مصنوعی) اشاره شده است. G1 Ultra در بازی‌های مختلف نتایج بهتری را نسبت به نسل قبلی ارائه می‌کند که از آن جمله می‌توان به 25 درصد بهبود در بازی Arena Breakout، تا 19 درصد در بازی Honkai Star Rail و تا 11 درصد در بازی Fortnite اشاره کرد.

همچون رده پردازشی در بخش گرافیکی نیز به‌جز G1-Ultra دو گرافیک سطح پایین‌تر G1-Premium و G1-Pro رونمایی شده‌اند که سطوح متفاوتی از عملکرد و مصرف انرژی را برای رده‌های قیمتی مختلف گوشی‌های موبایل ارائه می‌کنند. هسته‌های سایه‌زن گرافیکی در خانواده G1 از 1 تا 24 هسته قابل انتخاب بوده و بدین‌ترتیب طیف متنوعی از نیازها و کاربری‌ها را پوشش خواهند داد.