واحد خبر mobile.ir : ساعت هوشمند اپل یا اپل واچ که زمانی به‌عنوان دستیاری برای آیفون و یک اکسسوری فانتزی وارد بازار شد حالا (حداقل از نظر خود اپل) بیش از همه چیز به ابزاری برای دنبال کردن سلامتی تبدیل شده و اپل واچ سری 6 و نسخه بعدی آن یعنی اپل واچ سری 7 از قابلیت‌هایی مثل تشخیص سقوط از ارتفاع، گام‌شمار و سنجش ضربان قلب، امکان اندازه‌گیری اکسیژن خون یا VO2 Max و جالب‌تر از همه نوار قلب یا ECG برخوردار شده‌اند؛ مواردی‌که در نگاه اول با توجه به میزان گستردگی مخاطبان این ساعت‌ها می‌تواند تأثیرات شگرفی بر سلامت افراد بر جای بگذارد. محققان و پزشکان مختلف اما در مقاله‌ای که جدیدا در فایننشال تایمز منتشر شده اغلب نظر دیگری در این زمینه دارند.

شروتی ماهالینگایا (Shruthi Mahalingaiah) در جایگاه یک محقق در دانشگاه هاروارد از اپل واچ در طی بیش از دو سال و در یک تحقیق بی‌سابقه برای دنبال کردن چرخه تخمک‌گذاری 70 هزار زن استفاده کرده است؛ در جایگاه یک پزشک اما از گیر افتادن از آن‌چه «نکنولوژی دایناسور» می‌خواند و کنایه از قدیمی بودن فناوری‌ها فعلی‌ست، گله و شکایت دارد. شرکت سازنده آیفون از اپل واچ به‌عنوان دستگاه نهایی برای یک زندگی سالم و سلامت یاد می‌کند اما در عمل به‌دلیل نبود نوآوری‌های لازم برای تأیید و به‌کارگیری اطلاعات به‌دست آمده از این دستگاه، اپل واچ هنوز آن چیزی نیست که ماهالینگایا بتواند به‌صورت دائم و منظم از آن برای مانیتور کردن بیماران خود استفاده کند. نحوه استفاده از اطلاعات به‌گفته این محقق، دهه‌ها از اکتشافات عملی عقب‌تر بوده و در حالی‌که نظارت شخصی (personalised monitoring) از طریق این دستاورد پزشکی-صنعتی حاصل می‌شود اما چگونگی تعامل و گفت‌وگو مابین داده‌های مختلف به‌دست آمده در این حوزه هنوز پیش‌بینی نشده است.

مشکل این محقق بر سر یافتن راه‌هایی برای گنجاندن فناوری اپل در زندگی روزمره تا حدودی از این سوال سرچشمه می‌گیرد که چرا اپل واچ که در سال 2015 معرفی شد و در حال حاضر بیش از 100 میلیون کاربر فعال دارد در برآوردن این شعار شرکت سازنده خود که اپل واچ را «آینده سلامت روی مچ دست شما» توصیف کرده ناتوان مانده است؟ تیم کوک (Tim Cook) مدیرعامل اپل مرتبا بر این نکته تأکید می‌کند که بزرگ‌ترین مشارکت اپل در جهان در زمینه «سلامتی و تندرستی» خواهد بود و اپل واچ با تکیه بر مجموعه‌ای از حسگرها که امکان اندازه‌گیری سطح اکسیژن خون، دنبال کردن فعالیت‌ها، خواب و ضربان قلب کاربران و گرفتن نوار قلب را دارند، مشهودترین نمود بیرونی این استراتژی‌ست.

در سال 2018 زمانی‌که اپل ویژگی نوار قلب یا ECG را در قالب Apple Watch Series 4 معرفی کرد دکتر ریچارد میلانی (Richard Milani) معاون بخش قلب و عروق مرکز سلامتی Ochsner Health در نیواورلان آمریکا در رویکردی متفاوت پیش‌بینی کرد که این ویژگی با معکوس کردن روند موجود منجر به ایجاد تغییراتی در زمینه چگونگی نظرات و درمان بیماران خواهد شد. او خاطره‌ای از همکاران خود را نقل می‌کند که هیجان خود را از امکان تشخیص وضعیت بیمار تنها با استفاده از این ابزار به‌دلیل برخورداری آن از درجه کلینیکی پنهان نکرده و خوش‌بینانه از شکل‌گیری یک رویکرد جامع‌تر برای نظارت مداوم و دقیق بر بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن قلبی با به‌جای دو سه بار حضور آن در مطب در طی سال سخن می‌گفتند.

به‌گفته میلانی تیم تحت مدیریت وی در حال حاضر قادر به نظارت بر اطلاعات به‌دست آمده از هزاران بیمار بوده و با پردازش این داده‌ها با کمک هوش مصنوعی اتفاقاتی که ممکن است در سال آینده رخ دهد را پیش‌بینی می‌کند. از جمله این اتفاقات به علت اصلی شکستگی لگن، آسیب مغزی و دیگر مشکلاتی که برای افراد بالای 65 سال رخ می‌دهد، اشاره شده است. این پژوهشگر اما در عین حال بر این واقعیت تأکید می‌کند که «دکترهای عادی همه این کارها را انجام نمی‌دهند.»

مایکل بروس (Michael Breus) یک روان‌شناس بالینی که با عنوان دکتر خواب شهرت دارد همچنین معتقد است که ابزارهای مدرن پوشیدنی از جمله اپل واچ، رابطه سنتی و منفعل پزشک و بیمار را مختل می‌کنند اما 99.9 درصد از پزشکان از این فناوری‌ها استفاده نکرده و در این معادله جایی ندارند.

در این میان نگفته پیداست که ظرفیت بسیار بالایی برای استفاده از داده‌هایی از این دست برای پیشگیری از بیماری‌های مختلف وجود دارد و ابزارهایی مثل اپل واچ می‌توانند خیلی زود آژیر خطر را برای پیشگیری از بیماری به صدا در بیاورند. به‌عنوان شاهدی بر این مدعا می‌توان از اطلاعات ارائه شده از سوی مرکز پیشگری و کنترل بیماری‌های ایالات متحده آمریکا (CDC) کمک گرفت که در آن بر این موضوع تأکید شده که بخش بزرگی از 3.8 تریلیون دلار هزینه‌های درمانی در آمریکا به‌دلیل بیماری‌های مزمنی رخ می‌دهد که اغلب با ورزش، رژیم و تشخیص زودرس قابل پیشگیری هستند.

در همین رابطه دکتر استیون لبوف (Steven LeBoeuf) بنیان‌گذار مجموعه Valencell (سازنده حسگرهای زیست‌سنجی) معتقد است: «اگر تمامی آن‌چیزی که از افراد در اختیار داشتید، ضربان قلب دقیق و فاکتورهای دقیق فعالیت در طول روز برای کل زندگی یک شخص بود، می‌توانستید امکان دارا بودن فشار خون یا دیابت را مدل‌سازی کنید.» به‌گفته لبوف مشکل این‌جاست که این موضوع از سوی جامعه پزشکی پذرفته نشده و برای یک مدت زمان مشخص دیگر نیز پذیرفته نمی‌شود. راه پیش روی موفقیت این پروسه به‌گفته این پژوهشگر در وهله اول تأیید آن از سوی سازمان غذا و دارو (FDA) و سپس ایجاد مقبولیت در بین پزشکان و بازپرداخت هزینه انجام شده برای آن است که روندی طولانی و وقت‌گیر بوده و برخلاف آن‌چه که به‌نظر می‌رسد، فرایند سر راستی نخواهد بود.

اپل البته در این زمینه به پیشرفت‌هایی نائل آمده که از آن جمله می‌توان به مشارکت با گروه دارویی Johnson & Johnson برای تحقیق در مورد چگونگی کاهش ریسک سکته با استفاده از اپل واچ اشاره کرد. این شرکت همچنین با محققان دانشگاهی از جمله ماهالینگایا برای طراحی مطالعات دسته‌جمعی و بیمارستان‌ها برای دیجیتالی کردن ارتباطات بالینی همکاری می‌کند. منتقدان اما تلاش‌های اپل را با شعارهای تبلیغاتی این شرکت منطبق نمی‌بینند و برای نمونه سامی اینکینن (Sami Inkinen) مدیرعامل کلینیک پزشکی از راه دور Virta Health که بر نوع دوم دیابت تمرکز دارد معتقد است که فقط دادن اطلاعات بیش‌تر به مردم کافی نبوده است وی می‌افزاید: «این [وضعیت] مشابه این است که به یک شخص یک ترازو فروخته شود: چندان سخت نیست که به مردم گفته شود که چند درصد اضافه وزن دارند، اما چگونه می‌توان حقیقتا رفتارها را تغییر داده و نتایج [مثبت] را رو به جلو برد؟» اینکینن از جمله مصداق‌ها راهنمایی در این زمینه به چگونگی پایین آوردن قند خون، کاهش مصرف دارو و کاهش وزن اشاره کرده که از دیدگاه وی به هیچ عنوان جایی در یک اپل واچ ندارند.

تحقیق دیگری که در این زمینه در ماه می سال 2021 منتشر شده بار دیگر نظرات مطرح شده در بالا را تأیید کرده و از جمله به این نکات اشاره کرده است که «پوشیدنی ها عقب‌تر از پتانسیل‌های خود حرکت می‌کنند» و «شواهد اندکی» وجود دارد که آن‌ها به «ایجاد تغییر رفتار پایداری» منجر شده باشند. دیدگاه اپل در این زمینه البته طبیعتا متفاوت است و نقاط تمرکزی این شرکت در این بخش را ارائه ابزاری به مشتریان برای مانیتور کردن سلامت خود و همکاری با توسعه‌دهنده‌گان در حوزه پزشکی برای جلو بردن گزینه‌ها شخصی‌تر مراقبت از بیمار معرفی می‌کند. اپل که به‌گفته خود همچنان در مراحل اولیه این مسیر قرار دارد داستان مشتریانی که با تکنولوژی ساخته و طراحی شده اپل «زندگی‌شان بهبود پیدا کرده یا به‌گفته خود افراد نجات پیدا کرده‌اند» را عاملی برای روحیه بخشیدن به این بخش توصیف می‌کند.

نیل سایبرت (Neil Cybart) تحلیلگر مجموعه Above Avalon اما حضور اپل در حوزه سلامت را دور شدن این شرکت از «برخی از شایستگی‌های اصلی» اپل توصیف کرده است. این تحلیلگر با وجود اشاره به این نکته که اپل حقیقتا در ارائه دستگاهی که اطلاعات سلامتی را جمع‌آوری می‌کند خوب ظاهرا شده اما در عین حال تلاش این مجموعه را برای در اختیار گرفتن این اطلاعات و متمرکز کردن آن‌ها حول دستگاهی به‌نام اپل واچ ناکافی می‌داند. نکته جالب دیگر در این میان، تحقیقی‌ست که از سوی کمپانی Forrester Research انجام شده و در طی آن مشخص شده که اکثر خریداران اپل واچ را افراد سالم و تندرست تشکیل می‌دهند و بدین‌ترتیب احتمال کم‌تری برای رسیدن این ساعت به مچ دست افرادی وجود دارد که از منظر سلامتی به آن نیاز دارند.

دکتر ست مارتین (Seth Martin) یک متخصص قلب و عروق در بیمارستان جان هاپکینس (Johns Hopkins Hospital) ضمن تأیید این نگرانی که افراد نیازمند به این ابزار ممکن است کم‌ترین دسترسی را به آن داشته باشند بر اهمیت توزیع یکنواخت تأکید کرده است. به‌گفته وی، اپل بیش از آن‌که در فکر کمک به پزشکان در جهت تلفیق این ابزار در پروسه درمانی آن‌ها باشد، در پی افزودن ویژگی‌های جدید به دستگاه است. بیمارستان جان هاپکینس در همین راستا خود اقدام به قرض دادن اپل واچ به بیماران در جهت استفاده از آن برای مقاصد درمانی کرده است.

کارولینا میلانزی (Carolina Milanesi) تحلیلگری در موسسه Creative Strategies معتقد است که اپل با وجود تمرکز بر حوزه سلامت، از فروش ساعت‌های خود به‌عنوان یک لوازم جانبی آیفون مرتبط با سبک زندگی این شرکت به‌اندازه کافی راضی بوده و بعید است که بیش از این در حوزه پوشیدنی‌ها پزشکی پیش‌روی کند. میلانزی به‌عنوان شاهدی بر این مدعا می‌گوید: «اگر آن‌ها واقعا به ایجاد تفاوت در [حوزه] سلامت علاقه داشتند، [راه] این ساعت را برای کار با اندروید باز می‌کردند اما آن‌ها این کار را نمی‌کنند.»